حتما تا کنون درباره جراحی لوزه و جراحی خارج کردن لوزه شنیده اید. لوزه ها به تعداد دو عدد و در اطراف گلو قرار دارند. ابهامات زیادی درباره کارایی لوزه ها وجود دارد. برخی بیماری ها و مشکلات ممکن است لوزه ها را درگیر کند تا جایی که انجام جراحی لوزه نیاز باشد. در این مقاله می توانید اطلاعات کاملی درباره انواع بیماری های لوزه و درمان آن بخوانید.
عملکرد لوزه
بهتر است در ابتدا با وظایف و فعالیت لوزه ها در بدن آشنا شویم . در واقع لوزه ها بخشی از سیستم ایمنی بدن محسوب می شوند. لوزه ها با تولید سلول های ایمنی بدن در حفاظت بدن و ساخت پادتن ها موثراند. اصلی ترین سلول های ایمنی بدن گلبول های سفید خون هستند که انواع مختلفی دارند و با سلول های بیگانه و باکتری ها مبارزه می کنند.
لوزه ها با تولید گلبول های سفید خون در دفاع از بدن و حفظ سلامت فرد بسیار موثر هستند. اگر چه در گذشت تصور میشد لوزه ها یکی از اندام های وستیجیال در بدن هستند و کاربرد خاصی ندارند از این رو با عفونت لوزه آن را با جراحی از بدن خارج می کردن اما امروزه نقش این اندام در حفظ سلامت بدن مشخص شده است.
درباره جراحی توده های گردنی بخوانید.
لوزه ها نیز مانند سایر قسمت های بدن انسان ممکن است دچار برخی بیماری ها و عفونت ها شوند. برخی از این بیماری ها تنها در کودکان و برخی در بزرگسالان رخ می دهد. در ادامه به برخی از مشکلات و بیماری های لوزه ها را درگیر می کند می پردازیم .
بیماری های لوزه
برخی بیماری های رایج لوزه ها شامل موارد زیر است.
- التهاب لوزه ها
- سنگ لوزه
- سرطان لوزه
در ادامه درباره تشخیص و درمان هر یک از این بیماری های لوزه ها بیشتر بخوانید.
التهاب لوزه
تونسیلیت یا التهاب لوزه مشکلی است که در اثر ورود باکتری یا ویروس به لوزه ها و ایجاد عفونت ایجاد می شود. این بیماری با توجه به نوع ویروس افراد مختلفی را درگیر می کند. برای مثال ویروس های اپستین و استرپتوکوکوس بیشتر در کودکان عامل عفونت لوزه ها هستند.
یکی از مهم ترین علائمی که ممکن است مشاهده شود. تورم و بزرگ شدن لوزه هاست. به دلیل فعالیت بیشتر لوزه ها برای از بین بردن عفونت و التهاب ممکن است لوزه ها در زمان کوتاهی رشد کرده و بزرگ تر شوند. در برخی موارد ممکن است حتی در تنفس افراد نیز تاثیر بگذارند. البته این مورد تنها علامت التهاب لوزه نیست و علائم دیگری نیز مشاهده می شود.
- گلودرد درد در هنگام بلع غذا
- احساس سردرد و گوش درد و یا درد در نواحی فک و گردن
- تب و لرز
- تغییر صدا همراه با کاهش اشتها یا درد گردن
- تهوع و استفراغ
علت بیماری های لوزه
سه علت شایع برای التهاب لوزه وجود دارد:
- استرپتوکوک گروه A، که باکتری های رایجی هستند که باعث عفونت گلو در ۱ نفر از ۵ نفر، از جمله بزرگسالان می شوند. بسیاری از افراد هیچ علامتی ندارند اما هنوز هم می توانند باکتری را منتقل کنند. استرپتوکوک گروه A نیز می تواند باعث گلودرد شود. همچنین تحت برخی شرایط می تواند باعث بیماری های جدی تری مانند تب روماتیسمی شود. عفونت باکتریایی حدود ۳۰ درصد از موارد لوزه را تشکیل می دهد.
- ویروس های مختلف تنفسی، به ویژه ویروس های سرماخوردگی و آنفولانزا، بیشتر موارد لوزه را تشکیل می دهند. این عفونت‌ها گاهی خفیف‌تر از عفونت‌های باکتریایی هستند، اما تشخیص تفاوت بین عفونت ویروسی و باکتریایی اغلب دشوار است.
- مونونوکلئوز عفونی که توسط ویروس اپشتین بار ایجاد می شود نیز می تواند علائم التهاب لوزه را به خصوص در کودکان ایجاد کند.
انجام تشخیص بیماری های لوزه
دهان خود را باز کنید و بگویید آآآآ. وقتی این کار را انجام می دهید، لوزه ها در پشت گلو و به وضوح قرمز و ملتهب دیده می شوند. ویروس ها و باکتری ها منجر به ایجاد انواع مختلف التهاب می شود. به عنوان مثال، ویروس اپشتین اغلب باعث ایجاد لکه های قرمز ریز روی کام نرم می شود. باکتری ها ممکن است یک غشای سفید نازک روی خود لوزه ها باقی بگذارند.
با این حال، هیچ یک از این علائم به اندازه کافی برای تشخیص علت لوزه از ظاهر قابل اعتماد نیستند، بنابراین اغلب به یک سواب گلو نیاز است. به طور سنتی، چنین سواب‌هایی برای مشاهده باکتری‌ها کشت می‌شوند، اما آزمایش‌های سریعی نیز وجود دارد که می‌تواند در عرض چند دقیقه یا چند ساعت به نتیجه برسد.
یافتن استرپتوکوک گروه A بر روی لوزه‌ها ثابت نمی‌کند که باعث التهاب می‌شود، زیرا بسیاری از افراد این باکتری را بدون عوارض ناخوشایند حمل می‌کنند. یک فرد می تواند ناقل استرپتوکوک گروه A باشد اما التهاب لوزه او به دلیل یک ویروس است. معمولاً برای تشخیص مونونوکلئوز عفونی آزمایش خون لازم است.
درمان های التهاب لوزه
- با انجام برخی اقدامات ساده و مراقبت های لازم می توانید در درمان و بهبود التهاب لوزه به مقدار زیادی موثر باشید. از مهمترین مراقبت ها نوشیدن به اندازه آب و مایعات و غرغره کردن آب نمک است. به طور کلی مرطوب نگه داشتن هوا و حنجره می تواند در بهبودی سریع تر موثر باشد. جزئیات جراحی لوزه را در مطلب بعد بخوانید.
- اگر التهاب لوزه دارید، باید استراحت کنید. برای کاهش علائم می توانید از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید، اما در کودکان مبتلا به عفونت های ویروسی باید از مصرف استیل سالیسیلیک اسید اجتناب شود، زیرا می تواند منجر به سندرم ری شود، یک وضعیت بسیار خطرناک که بسیاری از اندام ها، به ویژه مغز و کبد را تحت تاثیر قرار می دهد.
- زمانی که باکتری ها باعث عفونت می شوند، احتمالاً پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند. بیشتر پزشکان آنتی بیوتیک تجویز نمی کنند تا زمانی که آزمایش ها ثابت کنند که باکتری عامل آن است. با این حال، افرادی که دارای ۳ علامت از ۴ علامت مشخصه زیر هستند، ممکن است با آنتی بیوتیک ها “قبل از مشخص شدن نتایج کشت” درمان شوند. علائمی که بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها درمان می شود، اغلب شامل تب، ترشح از لوزه ها، بدون سرفه و غدد لنفاوی حساس می باشد.
- تعداد کمی از کودکان به عفونت های مزمن یا عود کننده مبتلا می شوند. در برخی موارد، زمانی که کودک دچار التهاب لوزه‌های مکرر می‌شود، اعضای خانواده ممکن است آزمایش شوند تا ببینند آیا آنها بدون علامت (بدون علامت) ناقل استرپتوکوک گروه A هستند یا خیر. اگر چنین است، ممکن است به آنها آنتی بیوتیک داده شود تا اطمینان حاصل شود که تمام خانواده عاری از استرپتوکوک هستند تا کودک را از عفونت مجدد محافظت کند.
- درمان های پزشکی تونسیلیت بیشتر برای رفع عوارض آن است. در صورت کاهش آب بدن ممکن است تزریق سرم های قندی نمکی تجویز شود و یا برای تسکین درد های گلو از مسکن ها استفاده شود.
- در برخی افراد به علت تجمع مخاط موجود در لثه آبسه در بافت نرم بین غشای گلو و لوزه رخ می دهد. برای بهبود این حالت با کمک سوزنی ترشحات لوزه را تخلیه می کنند و به این شکل باعث بهبود آن می شوند.
- در نهایت درمانی که برای التهاب لوزه می توان انجام داد جراحی تانسیلکتومی است که در طی آن لوزه ها با کمک جراحی و تکنیک های ویژه ای خارج می شود. البته جراحی در موارد بسیار حاد استفاده می شود. عمل تانسیلکتومی با بی حسی انجام شده و پس از آن ۱۰ تا ۱۵ روز نیاز به استراحت دارد. روش جراحی با توجه به تجهیزات جراحی و شرایط بیمار متفاوت است. این جراحی نیز مانند جراحی های دیگر می تواند عوارض خود را داشته باشد.
در سال های اخیر به دلیل اهمیت بالای لوزه ها در حفظ سلامت بدن بیشتر تلاش می شود تا جراحی تانسیلکتومی انجام نشود و لوزه ها در بدن باقی بماند. از این رو در موارد حاد که نیاز به جراحی باشد. تنها بخشی از لوزه خارج می شود. در این حالت جراحی برای بیمار بسیار راحت تر است و دروان نقاهت کوتاه تر می شود. درباره خرخر خواب در کودکان بخوانید.
سنگ لوزه
سنگ لوزه درواقع به ضایعات برجسته و سفید رنگی که بر روی لوزه ها تشکیل می شود می گویند. این ضایعات می توانند اندازه های مختلفی داشته باشند. سنگ لوزه به دلیل تجمع برخی مواد همچون سلول های مرده ، و خلط و بزاق تشکیل می شود.
سنگ لوزه معمولا حس نمی شود اما ممکن است با بزرگ شدن لوزه ها بزرگ شود. از جمله عوامل ایجاد کننده این ضایعات بر روی لوزه ها عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و برخی دیگر از بیماری های لوزه است. اگر چه ممکن است سنگ لوزه هیچ علامتی نداشه باشد و برای فرد مشکل ساز نباشد.
اما می تواند با بروز علائم زیر نیز خود را نشان دهد. سنگ لوزه نیز می تواند باعث تورم و درد گلو شود و در در غذا خوردن و بلعیدن غذا نیز اختلال ایجاد نماید. از علائم دیگر سنگ لوزه می توان به بدبود شدن دهان سرفه مدام و گوش درد نیز اشاره کرد.
برای درمان سنگ لوزه نیز غرغره کردن آبنمک توصیه می شود. درباره لارنگومالاسی بیشتر بخوانید.
سرطان لوزه
از دیگر بیماری های لوزه می توان به سرطان لوزه اشاره کرد که مانند بسیاری از سرطان های دیگر دلیل مشخصی برای آن بیان نمی شود. اما مانند بسیاری از سرطان های دیگر مصرف سیگار تنباکو و الکل را می توان از عوامل آن دانست. البته تاثیر برخی بیماری های ویروسی همچون ویروس پاپیلومای انسانی (HPV ) بر ایجاد سرطان لوزه مشخص است.
افرادی که تحت جراحی تانسیلکتومی لوزه های خود را برداشته اند تصور می کنند دیگر احتمال بروز این نوع سرطان در آن ها وجود ندارد در حالی که این موضوع درست نیست. لوزه ها بخشی از سیستم لنفاوی بدن هستند و به همین دلیل حتی پس از برداشتن لوزه همچنان احتمال سرطانی شدن آن وجود دارد. سرطان لوزه معمولا با علائم زیر مشخص می شود:
- احساس توده در گردن
- ناراحتی و در ددر گلو و مشکلاتی همچون تغییر صدا و مشکل بلع
- ضعف و خستگی بی دلیل
- حساس شدن پوست در ناحیه گردن
درمان سرطان لوزه
برای درمان سرطان لوزه از روش های معمول درمان سرطان استفاده می شود. در این سرطان نیز می توان برای درمان سرطان از جراحی ، رادیوتراپی و شیمی درمانی استفاده کرد. در جراحی سرطان لوزه ، با تکنیک های مخصوصی تومور ها از لوزه و غدد لتفوی تخلیه می شوند و درمان ادامه میابد. رادیوتراپی و شیمی درمانی هم به صورت مجزا و هم همراه با جراحی برای درمان کامل سرطان لوزه مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه برای آشنایی با بهترین جراح بینی در تهران مطلب بعدی را بخوانید.
در انتها می توانید سوالات خود را درباره انواع بیماری ها و جراحی های لوزه و گلو از دکتر غلامرضا بیاضیان جراح و متخصص گوش و حلق و بینی در بخش نظرات سایت بپرسید.
کلام آخر
بیماری لوزه یکی از بیماری های آزار دهنده است که ممکن است بسیاری از کودکان و بزرگسالان را درگیر کند. در این مقاله به بررسی انواع عفونت لوزه پرداخته شده است.
