آبسه لوزه، عفونتی چرکی است که در نزدیکی یکی از لوزه‌ها ایجاد می‌شود و می‌تواند درد شدیدی را به همراه داشته باشد. این عفونت اغلب به دنبال التهاب لوزه‌ها رخ می‌دهد و معمولاً ناشی از همان باکتری‌هایی است که باعث گلودرد استرپتوکوکی می‌شوند. آبسه لوزه هم در کودکان و هم در بزرگسالان می‌تواند بروز کند و در صورت عدم درمان مناسب، عوارض جدی‌تری را به دنبال خواهد داشت.
آبسه لوزه چیست؟
آبسه لوزه یا آبسه پری لوزه به تجمع چرک در بافت‌های اطراف یکی از لوزه‌ها در پشت دهان گفته می‌شود که معمولاً بسیار دردناک است و می‌تواند باز کردن دهان، صحبت کردن، بلعیدن و حتی نفس کشیدن را دشوار کند. این عارضه بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد و در موارد شدید ممکن است گلو را مسدود کرده و به سایر بخش‌های بدن مانند دهان، گردن، قفسه سینه یا ریه‌ها گسترش یابد.
آبسه لوزه به‌طور معمول در اثر عفونت‌های باکتریایی و به‌ویژه عوارض التهاب لوزه ایجاد می‌شود و می‌تواند از طریق عطسه، سرفه یا استفاده از ظروف مشترک انتقال یابد. عواملی مانند سیگار کشیدن، بیماری‌های لثه و عفونت‌های دندانی می‌توانند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند. اگرچه این روزها به دلیل استفاده گسترده از آنتی‌بیوتیک‌ها، آبسه‌های پری لوزه کمتر شایع هستند، اما در صورت عدم درمان می‌توانند خطرات جدی ایجاد کنند.
تفاوت آبسه پری لوزه و التهاب لوزه چیست؟
التهاب لوزه عفونتی است که مستقیماً لوزه‌ها را درگیر می‌کند. آبسه پری لوزه اما تجمع چرک در بافت‌های اطراف لوزه است. اگرچه آبسه پری لوزه می‌تواند عارضه‌ای از التهاب لوزه باشد، اما همیشه این ارتباط وجود ندارد و ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد.
علائم آبسه پری لوزه چیست؟
اولین نشانه آبسه لوزه معمولاً گلودرد شدیدی است که اغلب در یک سمت گلو احساس می‌شود. به مرور زمان، علائم دیگری نیز بروز می‌کنند که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تورم و قرمزی لوزه‌ها
- تورم غدد لنفاوی گردن
- درد شدید هنگام بلع
- مشکل در باز کردن دهان
- تب و لرز
- سردرد
- گوش درد (معمولاً در همان سمتی که آبسه وجود دارد.)
- آبریزش دهان
- صدای خفه و گرفته
- بوی بد دهان
- فشار لوزه به یوولا (لوزه متورم ممکن است به یوولا (زائده گوشتی آویزان در پشت گلو) فشار وارد کند.)
اگر این آبسه به‌موقع درمان نشود، ممکن است عفونت به نواحی دیگر مانند فک، گردن یا حتی قفسه سینه گسترش یابد و عوارض جدی‌تری مانند ذات‌الریه ایجاد کند. در صورت مشاهده گلودرد شدید، تب، لرز یا سایر علائم مرتبط با آبسه پری لوزه، مراجعه به بهترین متخصص گوش و حلق و بینی ضروری است تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
درمان آبسه لوزه
پزشک با استفاده از معاینه فیزیکی و نور به داخل دهان بیمار نگاه می‌کند. تورم و قرمزی در یک سمت گلو نشانه واضحی از وجود آبسه است. در برخی موارد، پزشک با لمس ناحیه ممکن است چرک را تشخیص دهد. در بیشتر موارد، درمان شامل تخلیه آبسه و تجویز آنتی‌بیوتیک است. اگر آبسه‌ها مکرراً رخ دهند، احتمالاً برداشتن لوزه‌ها (تونسیلکتومی) توصیه می‌شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها: پزشک آنتی‌بیوتیک‌هایی را تجویز می‌کند که به‌صورت وریدی یا خوراکی مصرف می‌شوند. رایج‌ترین آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی شامل پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین، سفالوسپورین و کلیندامایسین است.
تخلیه آبسه پری لوزه: در اکثر موارد، پزشک آبسه را از طریق تخلیه جراحی درمان می‌کند. این تخلیه معمولاً با ایجاد برشی در آبسه یا استفاده از سوزن برای تخلیه چرک انجام می‌شود.
برداشتن لوزه: در صورت عود مکرر آبسه‌ها، ممکن است پزشک جراحی لوزه‌ها را توصیه کند. این روش به‌ویژه برای افرادی که سابقه التهاب یا آبسه‌های مکرر لوزه دارند، مناسب است.
پیشگیری از آبسه لوزه
پیشگیری کامل از آبسه پری لوزه امکان‌پذیر نیست، اما می‌توان با رعایت برخی اصول، خطر ابتلا را کاهش داد. برای کاهش احتمال بروز این عارضه، ترک سیگار و رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مؤثر است. همچنین، درمان سریع عفونت‌های دهانی می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد آبسه داشته باشد.
اگر به آبسه پری لوزه مبتلا شوید، معمولاً با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان از گسترش عفونت به نواحی دیگر، مانند سلولیت پری لوزه، جلوگیری کرد. با این حال، باید تحت نظارت دقیق پزشک قرار بگیرید و در موارد شدید، ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشید.
افرادی که به‌طور مکرر به التهاب لوزه مبتلا می‌شوند، باید با پزشک خود در مورد احتمال برداشتن لوزه‌ها (تونسیلکتومی) مشورت کنند. همچنین، در صورت تجویز آنتی‌بیوتیک، اتمام دوره کامل دارو ضروری است، حتی اگر بعد از چند روز احساس بهبودی داشته باشید، تا از بازگشت عفونت جلوگیری شود.
