یکی از مشکلاتی که ممکن است در کارکرد گوش افراد ایجاد شود، کاهش شنوایی است. کم شنوایی در واقع شنیدن گفتار و سایر صداها را دشوار یا غیرممکن می کند. کم شنوایی انواع مختلفی دارد و می تواند از خفیف تا شدید باشد. برخی از انواع کم شنوایی موقتی و برخی دایمی هستند. در این مقاله می خواهیم به موضوع کاهش شنوایی و علل بروز آن بپردازیم.
انواع کاهش شنوایی
کم شنوایی را با توجه به شکل اختلال و دلایل آن تفکیک می کنند. انواع مختلفی از کم شنوایی وجود دارد:
اختلالات پردازش شنوایی:
این اختلالات زمانی رخ می دهند که مغز نمی تواند صدا را پردازش کند. در این حالت درک گفتار یا تشخیص این که صداها از کجا می آیند دشوار است.
کم شنوایی هدایتی:
زمانی اتفاق می افتد که گوش خارجی یا میانی مشکل دارد، بنابراین صدا نمی تواند به گوش داخلی منتقل شود. کم شنوایی رسانایی ممکن است به دلیل از جرم گوش ، عفونت گوش ، سوراخ شدن پرده گوش، مایع در گوش یا رشد غیرطبیعی استخوان در گوش (معروف به اتواسکلروز ) باشد. کم شنوایی رسانایی معمولا قابل درمان است.
از دست دادن شنوایی حسی عصبی:
این اتفاق زمانی رخ می دهد که اعصاب شنوایی، حلزون گوش و یا عصب شنوایی آسیب دیده یا عملکرد آن ها مختل شده باشد، بنابراین اطلاعات الکتریکی مثل صدا به صورت دقیق به مغز نمی رسد. کم شنوایی ناشی از عصب آسیب دیده اغلب دائمی است
کم شنوایی مختلط:
در این نوع، هم کم شنوایی هدایتی و هم کم شنوایی حسی عصبی وجود دارد.
علائم کم شنوایی چیست؟
اولین علائم کاهش شنوایی در بیشتر افراد به سادگی قابل تشخیص نیست می تواند به سختی قابل توجه باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کاهش شنوایی در مکان های پر سر و صدا
- در شنیدن مکالمات و درک آنچه مردم در طول روز می گویند مشکل دارید
- در شنیدن صحبت های فرد مقابل دچار مشکل هستید و مرتب مجبور هستید از او بخواهید صحبت های خود را تکرار کند یا برای فهمیدن صحبت های او لازم است لب خوانی کنید.
- شنیدن صداها به شکل ضعیف ، گویی مردم در حال زمزمه کردن هستند
- نیاز به بلندتر بودن تلویزیون نسبت به افراد دیگر
- شنیدن صدای وزوز یا زنگ مداوم در گوش
- ناراحتی در مقابل صدا های بلند برخلاف گذشته
تشخیص کم شنوایی در کودکان
تشخیص اینکه آیا کودکان در شنوایی مشکل دارند یا خیر می تواند سخت باشد. برخی از علائمی که ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد عبارتند از:
- اگر کودک شما به صدای بلند واکنش نشان نمی دهد و سر خود را به سمت صدا نمی چرخاند.
- در صورتی که کودک دیرتر از بچههای دیگر شروع به صحبت کردن کنند یا کلمات سادهای مثل «بای بای» را در ۴ تا ۸ ماهگی درک نکند می تواند از علائم نشان دهنده کم شنوایی در کودکان باشد.
- اگر گفتار کودک مبهم و نامشخص است، در مقایسه با گفتار سایر بچه های هم سن آنها
- اگر می خواهند با صدای بلند تری تلویزیون تماشا کنند
- در صورتی که صحبت های شما را نمی شوند و واکنشی نسبت به آن ندارند.
اختلال شنوایی در نوزادان
در نوزادان پس از آن که نوزاد بتواند شما را ببیند می تواند به صدای شما واکنش نشان دهد. اگر نوزاد با صدا کردم نامش پاسخی نیم دهد و به سمت صدا برنگردد و یا تنها به برخی صدا ها واکنش داشته باشد لازم به بررسی بیشتر وجود دارد. همچنین اگر کودک تا چهار ماهگی به سمت صدا برنگردد و یا تا ۱۲ ماهگی حتی یک کلمه هم به زبان نیاورده باشد. علاوه بر این علائم در صورتی که نوزاد در برابر صدا و به خصوص صدای بلند واکنشی نداشته باشد می تواند نشان دهنده کاهش یا عدم شنوایی کودک باشد و لازم است برای بررسی آن به پزشک مراجعه نمایید.
عوامل کم شنوایی
عوامل مختلفی می تواند باعث بروز کم شنوایی شود. اگر چه بیشتر این عوامل را نمی توان کنترل و پیشگیری نمود اما می توان با عدم قرار گیری در شرایط آسیب زا برای شنوایی از آن اجتناب نمود. کاهش شنوایی می تواند در اثر عوامل زیر به وجود آید.
- سالها قرار گرفتن در معرض صدای بلند، که به ویژه برای افرادی که در محیط های پر سر و صدا کار می کنند، مانند سالن های موسیقی زنده، معدن، ساختمان یا کشاورزی به مرور زمان می تواند باعث کاهش شنوایی شود.
- عفونت های گوش
- یک ضربه به سر
- قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی یا داروها از جمله آسپرین، برخی آنتی بیوتیک ها و داروهای سرطان
- گوش دادن به موسیقی بسیار بلند با هدفون یا هندزفری به صورت مداوم
- تقریباً همه متوجه می شوند که با افزایش سن، شنوایی آنها کاهش می یابد. در برخی موارد، ژنتیک نقش مهمی را ایفا می کند و برخی خانواده ها زودتر از سایر خانواده ها دچار مشکلات شنوایی می شوند.
پیشگیری از کاهش شنوایی
در اغلب موارد کاهش شنوایی دایمی است و حتی ممکن است به مرور زمان بد تر هم بشود. بنابر این متوجه می شوید که پیشگیری از آسیب به گوش و شنوایی چقدر اهمیت دارد. اگر هم اکنون در معرض کاهش شنوایی و یکی از عوامل ایجاد کننده آن هستید بهتر است به فکر تغییری برای پیشگیری از آسیب به گوش خود باشید.
بهترین راه کاری که می توانید برای پیشگیری از آسیب به شنوایی خود انجام دهید پرهیز از صدا های بلند است. قرار گیری در معرض صدا های بلند مهم ترین عامل آسیب زا برای گوش است. بهتر است از صدای بلند چه به صورت گوش کردن به موسیقی و چه محیط های با سرو صدای فراوان دوری کنید.
نکاتی که بهتر است بدانید…
- کم شنوایی معمولا دائمی است و درمان شامل بهبود شنوایی باقی مانده است.
- سال ها قرار گرفتن در معرض سر و صدای بلند ، چه در محل کار یا به منظور تفریح ، می تواند باعث آسیب شنوایی شود.
- اکثر افراد با افزایش سن درجاتی از کاهش شنوایی را تجربه می کنند.
- حفاظت از شنوایی برای جلوگیری از بدتر شدن هر گونه کم شنوایی ضروری است.
برای جلوگیری از آسیب به شنوایی:
صدای تلویزیون و رادیو خود را پایین نگه دارید تا به این مقدار صدا عادت کنید. باید بتوانید به راحتی با فردی در فاصله ۲ متری صحبت کنید. این مسئله تمرکز ذهن را نیز افزایش می دهد.
- در کنسرت ها، موسیقی زنده و سایر رویدادهای بلند، گوش گیر ببندید و ۱۸ ساعت به شنوایی خود فرصت دهید تا پس از آن بهبود یابد.
- اگر در محیط های پر سر و صدا کار می کنید حتما از گوش گیر یا تجهیزات محافظ گوش مانند گوش بند استفاده کنید.
- در صورتی که از هدفون یا هدست استفاده می کنید، استفاده را به یک ساعت در روز محدود کنید و سپس استراحت کنید
- اگر می توانید، از هدفون یا هندزفری استفاده کنید که صدای بیرون را مسدود می کند
- با بیش از ۶۰ درصد حداکثر صدا به موسیقی گوش ندهید
محل کار قوانینی در مورد سطوح سر و صدا دارد، اما باید مطمئن شوید که آنها رعایت می شوند. اگر نگران شنوایی خود هستید، پزشک میتواند شما را به یک متخصص شنوایی شناس معرفی کند تا شنوایی شما را آزمایش کند و راههایی را برای محدود کردن آسیبهای بیشتر پیشنهاد کند.
درمان
اگر به دلیل تجمع موم در کانال گوش دچار کم شنوایی شدید، می توانید موم را در خانه پاک کنید. محلول های بدون نسخه، از جمله نرم کننده های موم، می توانند جرم را از گوش خارج کنند. همچنین می توان با کمک سرنگ آب گرم را از طریق مجرای گوش عبور داد تا موم را از بین ببرد. قبل از اقدام به برداشتن هر شی گیر کرده در گوش با پزشک مشورت کنید تا از آسیب ناخواسته به گوش خود جلوگیری کنید.
برای سایر علل کاهش شنوایی، باید به پزشک خود مراجعه کنید. اگر کم شنوایی شما در نتیجه عفونت باشد، ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک باشد. در صورتی که کاهش شنوایی به دلیل سایر مشکلات شنوایی باشد، ممکن است پزشک شما را برای دریافت سمعک یا کاشت حلزون به یک متخصص معرفی کند.
