زونا گوش چیست؟

زونای گوش با نام علمی هرپس زوستر اوتیکوس نوعی بیماری ویروسی است که به عنوان سندروم رمزی هانت نیز شناخته می شود.

 این بیماری از فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر، همان پاتوژنی که باعث آبله مرغان می شود، ناشی می شود. زونا معمولاً به صورت یک بثورات دردناک قابل توجه است. اگرچه علل شیوع آن اغلب ناشناخته است، اما علت اصلی بروز آن در بدن تضعیف سیستم ایمنی است.

زونا گوش چیست؟

زونا گوش یک بثورات قرمز دردناک با تاول هایی است که باز می شوند و سپس پوسته پوسته می شوند. این بیماری به دلیل بیماری آبله مرغان اتفاق می افتد.  پس از ابتلا به آبله مرغان، ویروس در سلول های عصبی بدن شما باقی می ماند و ممکن است غیر فعال بماند و هیچ علامتی نداشته باشید. اما گاهی این ویروس دوباره فعال می شود و مشکلات جدیدی ایجاد می کند. هرپس زوستر می تواند با افزایش سن، به ویژه بالای ۵۰ سال، دوباره فعال شود. یا ممکن است به دلیل هر چیزی که سیستم ایمنی شما را ضعیف می کند اتفاق بیافتد. این ویروس به دلیل موارد زیر می تواند فعال شود:

• بیماری های سیستم ایمنی بدن مانند HIV یا سایر بیماری های سیستم ایمنی بدن
• خستگی یا فرسودگی
• استرس یا اضطراب
• تغذیه ضعیف
• شیمی درمانی یا پرتودرمانی
• داروهای خاصی که سیستم ایمنی شما را سرکوب می کنند، مانند کورتیکواستروئیدها یا سیکلوسپورین ها

سندرم رمزی هانت چگونه ایجاد می شود؟

هرپس زوستر اوتیکوس یا سندرم رمزی هانت زمانی رخ می دهد که ویروس هرپس زوستر بر روی اعصاب صورت و جمجمه تأثیر بگذارد. این عصب شنوایی و تعادل را کنترل می کند. این ویروس خاص همانند آبله مرغان در ریشه های عصبی قرار می گیرد و پس از درمان در صورت تضعیف سیستم ایمنی می تواند دوباره فعال شود. درباره شکاف لب و کام بخوانید.

در طول مسیرهای عصبی مهاجرت می کند و باعث التهاب بافت عصبی آسیب دیده تا پوست می شود، به طوری که زخم های دردناک ایجاد می کند. این زخم ها در اثر ترکیدن تاول ها ایجاد می شوند که سپس پوسته ای ایجاد می کنند و به تدریج بهبود می یابند. تاول‌های کوچک پشت گوش و داخل آن می تواند نشان‌ دهنده زونا در گوش باشد.

علائم زونای گوش

علائم زونای گوش می تواند متفاوت باشد اما قابل تشخیص است. اولین علامتی که باعث می شود زونا را در گوش تشخیص دهید، درد و سوزش زیر پوست است. این سوزش و درد پیش از تشکیل تاول ها در اطراف گوش است.

علاوه بر این، خارش و حساسیت بیش از حد می تواند در ناحیه آسیب دیده پوست ایجاد شود و فرد مبتلا اغلب احساس خستگی و تب می کند. در واقع دو علامت شایع زونای گوش قرمزی و دردناک شدن گوش و ضعف و فلج شدن تدریجی عضلات صورت در همان سمت است. البته ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد:

• گوش درد شدید همراه با وزوز گوش یا بدون آن
• تشکیل کیسه های جوش شکل در نواحی مجرا و لاله گوش و گاها گسترش آن تا اطراف گردن
• کاهش شنوایی و عدم تعادل
• سرگیجه و سردرد
• خشکی چشم و دهان
• تغییر حس چشایی و یا فقدان آن

زونا گوش منجر به چه چیزهایی می شود؟

اعصاب جمجمه ای که پس از ابتلا به زونا گوش دچار مشکل می شود، امکان حرکت را برای بیشتر صورت شما فراهم می کند. زونا گوش در نهایت یک سمت صورت را ضعیف می کند و هنگام گفتار، خوردن یا آشامیدن، بستن چشم ها، حالات چهره می تواند به شدت تحت تأثیر قرار گیرد. در صورت ابتلا به زونا گوش حتی گوش داخلی نیز می تواند اثرات آن را احساس کند. از دست دادن شنوایی، وزوز گوش و یا سرگیجه و عدم تعادل می تواند منجر به زونا گوش شود. علائم ممکن است دائمی نباشند، با این حال، اثرات موقتی آن ناخوشایند است و می تواند ماه ها ادامه داشته باشد.

علل زونا گوش

با ورود ویروس واریسلا زوستر (VZV)به بدن فرد می تواند باعث ایجاد آبله مرغان در فرد شود. در این بیماری تاول های آبکی در قسمت های مختل بدن ایجاد می شود مهم ترین علامت آن که آزار دهنده ترین علامت این بیماری نیز هست خارش این تاول هاست. درباره رینوپلاستی بیشتر بخوانید.

اما نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که پس از بهبودی در اغلب افراد ویروس کاملا از بین نمی رود و هنوز در بدن به صورت غیر فعال وجود دارد. VZV می تواند سال ها بعد دوباره فعال شده و فرد را بیمار کند. اما تفاوتی که وجود دارد این است که این بار آبله مرغان ایجاد نمی کند و باعث ایجاد زونا می شود. در بیماری زونا تاول ها در قسمت های مشخصی دیده می شود. در صورت ورود ویروس فعال به گانگلیون های نخاعی (به سلول های عصبی در امتداد طناب نخاعی) می تواند باعث زونای گوش یا سندروم رمزی هانت شود. برخی عوامل همچون اشعه ایکس و اشعه ماورابنفش یا برخی مواد سمی می تواند محرکی برای فعال شدن مجدد این ویروس در بدن باشد. درباره جراحی آندوسکوپی سینوس بخوانید.

تشخیص زونا گوش

تشخیص زونا در گوش معمولا برای پزشک معالج آسان است. با معاینه فیزیکی می توان به سادگی زونای گوش را تشخیص داد.  تاول و قرمزی روی گوش و اطراف آن از ویژگی های هرپس زوستر اوتیکوس است. در برخی موارد برای اطمینان از تشخیص نمونه ای از مایع درون تاول ها در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرد.

درباره عفونت گوش بخوانید.

درمان سندرم رمزی هانت

درمان برای از بین بردن ویروس در بدن باید تا ۷۲ بعد از بروز علائم آغاز شود. با مشاهده علائم خود به پزشک مراجعه نمایید و دستورالعمل های ایشان را دنبال کنید. در اولین قدم پزشک دارو های ضد ویروسی را تجویز می کند تا از تکثیر و گسترش بیشتر ویروس جلوگیری کند.

دارو های تجویز شده همچنین علائم پوستی را کاهش می دهد و مسکن درد نیز هستند. معمولا در زونای گوش قطره های بی حس کننده گوش برای کاهش درد داخل گوش تجویز می شود. حتی ممکن است قطره های آنتی بیوتیکی گوش نیز تجویز شود تا از بروز عفونت های باکتریایی در این حین پیشگیری شود. درباره وقفه خواب بخوانید.

برای درمان سرگیجه در این بیماران ممکن است دارو های ضد استرس نیز تجویز شود. همچنین تجویز کورتیکواستروئید ها در درمان زونای گوش موثر خواهد بود.

توجه داشته باشید حتی با وجود درمان زونا ممکن است درد های به خصوص در نواحی گوش تا چند ماه ادامه داشته باشد. در این دوران می توانید از مسکن های مناسب استفاده نمایید. انجام مراقبت های خانگی نیز شاید موثر واقع شود.

مراقبت های لازم زونا گوش

• برای کاهش التهاب و درد می توانید از حوله و کمپرس سرد روی تاول ها استفاده نمایید.
• ممکن است برای بهبود علائم و تاول ها پزشک پماد هایی تجویز نماید. به صورت منظم از این پماد استفاده نمایید.
• در زمان بیماری به اندازه کافی استراحت کنید و فعالیت های روزانه خود را به زمان دیگری موکول نمایید تا به طور کامل بهبود یابید.
• از آن جایی که این بیماری مسری است رعایت بهداشت را فراموش نکنید و تا حد امکان از تماس نزدیک با سایر افراد و به خصوص نوزادان و زنان باردار خودداری نمایید.
• برای کاهش درد و ناراحتی تاول ها و اطراف آن لباس های آزاد و نخی بپوشید. درباره جراحی لوزه بیشتر بخوانید.

انتقال زونا گوش

این بیماری مسری است و می تواند افراد دیگر را نیز درگیر کند. به همین دلیل سعی کنید از فردی که به زونا مبتلاست دوری کنید تا بهبود یابد. چنانچه فردی تا به حال دچار آبله مرغانه نشده باشد تماس با فرد مبتلا به زونا می تواند باعث آبله مرغان در وی شود.

البته افرادی که قبلا آبله مرغان گرفته اند ممکن است در صورت تماس با فرد مبتلا به زونا بیمار نشوند. البته این قانون همیشگی نیست و همانطور که ممکن است فردی دوباره آبله مرغان بگیرد ممکن است در اثر تماس با فرد مبتلا به زونا نیز بیمار شود. پس لازم است مراقبت های لازم رعایت شود.

چه مدت طول می کشد تا زونای گوش از بین برود؟

طول درمان بیماری حدود ۳ تا ۵ هفته است اما  در صورت عدم درمان بیماری ممکن است به بیماری دردناکی منجر شود که نورالرژی نام دارد این بیماری از شایع ترین عوارض زونا است که درمان آن کار دشواری است.

عوارض و فلج صورت

عدم درمان زونای گوش می تواند منجر به عوارض جدی شود. این بیماری می تواند منجر به مشکلات شنوایی و حتی ناشنوایی شود. فلج فاشیال محیطی یا فلج عصبی از دیگر عوارض زونای گوش به شمار می رود. در این حالت عضلات کنترل کننده حالات صورت فلج و بی حس هستند و قادر به نشان دادن صحیح حالات صورت نیستند. البته این عارضه به ندرت رخ می دهد و اغلب درمان می شود. درباره عوارض جراحی لوزه بخوانید.

عوارض دیگر زونای گوش مربوط به درگیری اعصاب مختلف است . اگر اعصاب دهلیزی یا تعادلی گوش داخلی درگیر شود مشکلات شنوایی و سرگیجه و عدم تعادل محتمل است. در صورت تحت تاثیر قرار گرفتن سایر اعصاب جمجمه ای عوارض دیگری همچون موارد زیر ممکن است رخ دهد.

• مشکلات بلع و سکسکه
• اختلالات خلقی
• آسیب به قرنیه یا عصب بینایی
• مننژیت

در انتها می توانید سوالات خود را درباره انواع بیماری های گوش و حلق و بینی از دکتر بیاضیان در بخش نظرات سایت بپرسید.

از انتشار ویروس زونا خودداری کنید

هرپس زوستر می تواند مسری باشد (از فردی به فرد دیگر منتقل می شود). فردی که به ویروس هرپس زوستر شخصی که مبتلا به زونا است مبتلا می شود، به آبله مرغان مبتلا می شود، نه زونا.

اگر مبتلا به زونا هستید، از قرار گرفتن در کنار افرادی که ممکن است راحت‌تر آلوده شوند، خودداری کنید. این شامل نوزادان، زنان باردار و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف است.

زونا با درد، خارش و گزگز پوست شروع می شود. قرمزی و بی حسی منجر به بثورات پوستی می شود. تاول ها تشکیل می شوند، سپس باز می شوند و پوسته پوسته می شوند. تاول ها و دلمه ها می توانند چند هفته طول بکشند. درد و سوزن سوزن شدن می تواند خیلی بیشتر طول بکشد، اگرچه به ندرت دائمی است.

زونا چگونه روی چشم تأثیر می گذارد؟

اگر ویروس هرپس زوستر اعصاب چشم را درگیر کند ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. آنها می توانند شامل موارد زیر باشند:

•     راش یک یا هر دو پلک در یک طرف صورت
•     قرمزی، سوزش و ترشح در داخل پلک ها و قسمت سفید چشم شما. این به عنوان “چشم صورتی” یا ملتحمه شناخته می شود.
•     تاری دید و حساسیت زیاد به نور روشن
•     درد، تورم و قرمزی داخل چشم شما
•     تورم عصب بینایی پشت چشم شما
•     شکستگی سطح قرنیه

هنگامی که زونا روی چشم تأثیر می گذارد، در معرض خطر مشکلات شدیدتری هستید. این شامل:

•     خشکی چشم
•     عفونت باکتریایی
•     گلوکوم
•     آب مروارید
•     دوبینی
•     زخم قرنیه

واکسن زونا

واکسن زونا به نام Shingrix برای افراد ۵۰ سال و بالاتر توصیه می شود. این واکسن خطر ابتلا به زونا دردناک را کاهش می دهد. اما واکسن زونا زونا فعال یا دردی را که پس از از بین رفتن بثورات ایجاد شده است درمان نمی کند. با پزشک خود در مورد این واکسن و اینکه آیا به شما توصیه شده است صحبت کنید.

کلام آخر

اگر آبله مرغان داشتید، ویروس واریسلا زوستر در درون شما زندگی می کند. این یک نوع ویروس تبخال است. معمولاً بعد از اولین شیوع هیچ علامتی ایجاد نمی کند، با این حال، بسیاری از بزرگسالان سال ها بعد زونا را تجربه می کنند. زونا باعث درد و تاول می شود، زیرا به اعصاب حمله می کند و نقاط مختلف بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. یک نسخه مخرب به خصوص هرپس زوستر اوتیکوس، زونا گوش نامیده می شود. این بیماری می تواند باعث درد شدید و تاول در ناحیه گوش شود. در برخی موارد، عصب صورت تحت تأثیر قرار می گیرد. مداخلات پزشکی مانند استروئیدها، داروهای ضد ویروسی و داروهای ضد درد تا زمانی که بیماری تشخیص داده نشود، قابل انجام نیستند. مانند بسیاری از بیماری های مربوط به گوش، اگر مشکوک به مشکل هستید منتظر نمانید. با پزشک متخصص گوش، حلق و بینی تماس بگیرید و معاینه شوید.